Projekt uczczenia 100. rocznicy urodzin Adama Hanuszkiewicza narodził się w lutym tego roku. Planowaliśmy zorganizowanie uroczystego koncertu w Mazowieckim Teatrze Muzycznym im. Jana Kiepury w Warszawie. W ciągu kilku tygodni plan musiał zostać zweryfikowany. Kolejnym pomysłem była organizacja koncertu fortepianowego w Pałacu w Jabłonnie, ale tego dnia miał wystąpić znakomity duet Karolina Mikołajczyk i Iwo Jedynecki. Dzięki uprzejmości dyrekcji i pracowników Pałacu w Jabłonnie zarezerwowaliśmy 35 miejsc na to otwarte wydarzenie. Koncert miał być naszym punktem wyjścia do centralnych obchodów.
Jako główny element uroczystości zaproponowaliśmy posadzenie dębu imienia Adama Hanuszkiewicza w Lesie Kultury znajdującym się w miejscowości Skierdy, w Gminie Jabłonna, zaledwie 7 kilometrów od Pałacu w Jabłonnie. Pomysł spotkał się z niezwykłą przychylnością zarówno właściciela Lasu Kultury – Nadleśniczego Nadleśnictwa Jabłonna Pana Artura Zakolskiego, jak i Prezesa ZASP Krzysztofa Szustera. Organizacją całości obchodów zajął się niżej podpisany członek ZASP, aktor Hanuszkiewicza, mieszkaniec Skierd i Prezes Stowarzyszenia Inicjatyw i Inspiracji ESSE przy ogromnym wsparciu wieloletniej sekretarki i przyjaciółki Adama Hanuszkiewicza – Wiesi Hryniewskiej.
Zaplanowaliśmy siedmiogodzinne spotkanie połączone z piknikiem dla okolicznych mieszkańców. W dniu obchodów grupa zaproszonych gości spotkała się na koncercie w Pałacu w Jabłonnie. Przybyli z daleka, z Jeleniej Góry, Łodzi, Gdańska, Chicago i wielu miejscowości podwarszawskich. Koncert był fenomenalny. Wielokrotne bisy i standing ovation były tego najlepszym dowodem. Udział w koncercie potraktowaliśmy jako zbiórkę byłych aktorów i współpracowników Adama Hanuszkiewicza przed wspólnym wyjazdem do Skierd.
Gdy sznur samochodów pojawił się na terenie Szkółki Kontenerowej, zabrzmiał sygnał „powitanie” grany na rogach myśliwskich. Zespół towarzyszył nam do końca uroczystości. Wkrótce prawie setka gości – aktorów i okolicznych mieszkańców przeszła do Lasu Kultury, mijając po drodze zdjęcia Adama Hanuszkiewicza autorstwa znakomitego fotografa Czesława Czaplińskiego. Las Kultury to niezwykłe miejsce znajdujące się na terenie Szkółki Kontenerowej w Skierdach. Powstał w 2013 roku i jest sukcesywnie zalesiany dębami, lipami i klonami sadzonymi na specjalne okazje, ku pamięci wielkich postaci polskiej kultury. Znajdziemy tam drzewa Gustawa Holoubka, Wasowskiego, Przybory, Niemena, Łapickiego, Osieckiej, Jantar, Ciechowskiego i wielu innych.
Wkrótce w tym panteonie miał się pojawić dąb Adama Hanuszkiewicza – „HAN”. Tak mówili o nim jego aktorzy.
Wszyscy wiedzą, że ważnym miejscem dla Hanuszkiewicza była Jelenia Góra. Tutaj występował w teatrze, tutaj mieszkała jego rodzina. Naturalnym dla nas było, aby sprowadzić dąb właśnie stamtąd. Wtedy wydarzyła się rzecz niezwykła. Za sprawą przyjaciół z Jeleniej Góry – Zbigniewa Byczko i Bogusława Wojdaka – udało się pozyskać niezwykłą sadzonkę z Banku Genów w Kostrzycy. Do Skierd trafiła ostatnia sklonowana szczepka słynnego pomnika przyrody z rezerwatu „Jar Brynicy” w Nadleśnictwie Brodnica – „Dębu Rzeczypospolitej”, który spłonął doszczętnie w 2020 roku, w wyniku podpalenia! Dębu, który liczył sobie ponad 500 lat!
Czteroletnia sadzonka, która trafiła do Skierd, jest opatrzona specjalnym certyfikatem autentyczności potwierdzającym pięćsetletni rodowód. Wszyscy uczestnicy uroczystości zgodnie podkreślali, że sadzimy niezwykłe drzewo dla niezwykłego artysty. W ocenie organizatorów to największa pochwała.
O Mistrzu Hanuszkiewiczu mówił Prezes ZASP Krzysztof Szuster. Głos zabrał też Nadleśniczy Artur Zakolski. Miłym zaskoczeniem było wręczenie medalu 100-lecia Lasów Państwowych i dyplomu organizatorowi Robertowi Tonderze.
Po wystąpieniach nastąpiło coś poza scenariuszem. Głos zabrał Daniel Olbrychski i, wypełniając testament Mistrza Adama, powiedział wiersz Norwida „Coś ty Atenom zrobił Sokratesie”. Wiersz i interpretacja oczarowały wszystkich obecnych na uroczystości.
Dąb posadzili najbliżsi krewni Hanuszkiewicza – wnuk Michał Hanuszkiewicz z partnerką Igą (będącą w zaawansowanej ciąży z prawnukiem Lwem Hanuszkiewiczem!) oraz siostrzenica Anna Biesiada z Jeleniej Góry. Asystowali im aktorzy, a wśród nich Daniel Olbrychski, Grażyna Szapołowska, Joanna Sobieska, Edyta Jungowska, Halina Rowicka, Krzysztof Wakuliński, Sławomira Łozińska, Ewa Ziętek, Tomasz Budyta, Anna Wojton, Marlena Miarczyńska, Marcin Sławiński, Beata Bandurska, Edyta Torhan, Bożena Szymańska, Maciej Gąsiorek, Robert Tondera, Renata Berger… a także publiczność, w tym mieszkańcy Gminy Jabłonna.
Po posadzeniu ponownie rozbrzmiał sygnał grany na rogach. Wtedy zaprosiliśmy wszystkich do wspólnego zdjęcia.
Organizatorzy przygotowali również poczęstunek. Aktorzy, którzy przybyli już na godzinę 13:00 do Pałacu w Jabłonnie, zostali poczęstowani obiadem wydanym przez Dom Weselny Eden z Suchocina. Wielkie podziękowania dla właścicielki Elżbiety Szablewskiej i pracowników za smaczne dania i znakomitą współpracę.
Zadbaliśmy także o publiczność. Spodziewaliśmy się dużego zainteresowania, dlatego miejscowy specjalista Rafał, właściciel delikatesów „Kacperek” w Skierdach, przygotował 100 porcji gęstej grochówki. Były też kiełbasy z grilla od Nadleśnictwa. Wielkie podziękowania należą się Kołu Gospodyń Wiejskich „Przystanek Skierdy”. Grupa pań i panów skorzystała z naszego zaproszenia i wspaniale zaprezentowała się podczas uroczystości, częstując gości ciastami i lemoniadą!
W połowie spotkania stery przejęła gwałtownie zmieniająca się pogoda. Obfity deszcz przeszkodził w zorganizowaniu wycieczki po Lesie Kultury i Szkółce Kontenerowej. Wycieczka miała zostać zakończona wspólnym zjedzeniem tortu „Królewskiego”, specjalnie przygotowanego przez cukiernię Sowa z Legionowa. Wyśmienity tort dla 120 osób został ze smakiem zjedzony przez nieco mniejszą liczbę pozostałych uczestników. Ostatnim punktem programu był koncert wiolonczelistki Zuzanny Falkowskiej. W opinii wszystkich słuchaczy była to godna koda dla całej uroczystości!
Z punktu widzenia organizatora mogę napisać tylko jedno: Dziękuję wszystkim uczestnikom tego ważnego dla mnie wydarzenia. Byłem aktorem i asystentem Adama Hanuszkiewicza w Teatrze Nowym. Członkiem jego ostatniego, stałego zespołu teatralnego. Uczczenie Mistrza i mentora było dla mnie oczywistością. Dziękuję też wszystkim, którzy przysłali słowa podziękowania i wdzięczności za uczczenie wybitnego artysty. Nie byłbym jednak sobą, gdybym nie zauważył nieobecności zaproszonych mediów, tak ogólnopolskich, jak i lokalnych. Dla braku tych ostatnich nie znajduję wytłumaczenia.
Drodzy Państwo, w opinii Nadleśniczego jak i Prezesa ZASP podobne imprezy powinny odbywać się w Lesie Kultury cyklicznie. Być może następną imprezą będzie niewielki koncert piosenek Osieckiej, Wasowskiego, Przybory, Jantar i Niemena…. Ich dęby rosną wszak w „kulturalnym” Lesie. Co państwo na to?
Kończąc tę relację, z całego serca dziękuję wszystkim przybyłym do Lasu Kultury w Skierdach. Dziękuję strażakom, którzy zapewnili nam dostęp do prądu! Tomaszowi Bajko i Kamilowi Machura dziękuję za dźwięk i zdjęcia. Dziękuję Leśnikom, między innymi panom Szyszko i Urbaniakowi, mieszkańcom, a szczególnie członkom Stowarzyszenia Inicjatyw i Inspiracji ESSE ze Skierd: Annie i Jackowi Furmanek, Violecie Brzezińskiej i mojej żonie Dorocie Tonderze, dla których była to kolejna wielka uroczystość w tym roku, a nawet w ciągu kilkunastu dni. Daliśmy radę!